Sopot

Sopot, nazywany letnią stolicą Polski, to niewielkie, niespełna czterdziestotysięczne, miasto na prawach powiatu. Ten niewielki nadbałtycki kurort, położony pomiędzy Gdańskiem i Gdynią stanowi naturalne centrum blisko milionowej aglomeracji trójmiejskiej i województwa pomorskiego. W mieście zarejestrowanych jest ponad 7 tysięcy firm, głównie niewielkich, związanych z szeroko pojętym rynkiem turystycznym, ale siedziby swoje mają tu również duże instytucje, jak np. największa w Polsce północnej firma ubezpieczeniowa Ergo Hestia czy Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. Stefczyka. Stopa bezrobocia jest tu najniższa w województwie (na tle kraju – piąte miasto o najniższym bezrobociu). Około 25% sopocian to ludzie z wyższym wykształceniem na co niewątpliwy wpływ ma zlokalizowanie w Sopocie licznych uczelni wyższych. Są tu Wydziały Zarządzania i Ekonomiczny Uniwersytetu Gdańskiego, Szkoła Bankowości SKOK, filia Wyższej Szkoły Psychologii Społecznej, Wyższa Szkoła Rachunkowości i Finansów, Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa, Uniwersytet Trzeciego Wieku, w którego zajęciach uczestniczy ponad 1200 osób. Działa tu również około 240 organizacji pozarządowych.

Sopot to jednak przede wszystkim naturalne centrum turystyczne regionu, przyciągające turystów z całego kraju i z zagranicy. Połączenia komunikacyjne zapewniają: międzynarodowy port lotniczy w nieodległym Gdańsku - Rębiechowie i międzynarodowe bazy promowe w Gdańsku i Gdyni (25 minut w ruchu kołowym) oraz połączenia kolejowe (krajowe i zagraniczne). Trójmiasto spina obwodnica z której łatwo wjechać do Sopotu od strony Gdańska lub Gdyni.

Rzeźba terenu

• Sopot leży nad południowo – zachodnim brzegiem Zatoki Gdańskiej na pograniczu Pojezierza Kaszubskiego, Pobrzeża Kaszubskiego i Mierzei Wiślanej. Od zachodu miasto odsłonięte jest krawędzią morenowej Wysoczyzny Gdańskiej. Charakteryzuje się ona bogatą rzeźbą terenu. Zalesione podnóże wysoczyzny wznosi się na wysokość 100 m n.p.m.
• Charakterystycznym elementem rzeźby terenu Sopotu jest tzw. Skarpa Sopocka wznosząca się na wysokość do 30 m n.p.m. i dzieląca miasto na 2 części: Sopot Górny po zachodniej i Sopot Dolny po wschodniej stronie skarpy. Pokryta storodrzewem skarpa poprzecinana jest licznymi wąwozami sopockich potoków.
• Sopot Górny leży pomiędzy Skarpą Sopocką a dolną krawędzią Wysoczyzny Gdańskiej. Równinny obszar piaszczystych stożków napływowych Sopotu Górnego leży na wysokości od 11 do 62 m n.p.m.
• Sopot Dolny sięga od podnóża skarpy do brzegu Zatoki Gdańskiej. Jest to płaska platforma leżąca na wysokości do 4 m n.p.m. granicząca brzegiem morskim stanowiącym piaszczystą plażę oraz wał wydm – nasada Mierzei Wiślanej

Wody powierzchniowe i przybrzeżne

• Wody powierzchniowe Sopotu stanowią potoki mające swoje źródło w wąwozowych dolinach Sopotu Górnego i uchodzące do Zatoki Gdańskiej. Na terenie Sopotu znajduje się 10 potoków o łącznej długości 21 km, z czego ponad połowa płynie podziemnymi kanałami.
• Na potokach utworzonych jest 17 stawów powierzchniowych, które powstały
  w wyniku spiętrzenia wód potokowych.
• Wody przybrzeżne Sopotu to wody Zatoki Gdańskiej, do której Sopot ma dostęp na długości 4,2 km w granicach administracyjnych miasta.
• Stan czystości morskich wód przybrzeżnych na terenie Sopotu jest ogólnie dobry. Najbardziej czyste są wody na odcinku od „Grand Hotelu” do granicy z Gdynią, stosunkowo wysokie zanieczyszczenie wody morskiej jest w okolicach molo.

Obszary leśne

• Lasy zajmują 54 % powierzchni miasta, na które składają się wysokopienne, wielogatunkowe lasy, założenia parkowo – ogrodowe, skwery i zieleńce.
• Na jednego mieszkańca miasta przypada ok. 250 m² terenów zielonych, co jest ewenementem w skali kraju (średnia krajowa dla miast to 15 m²).
• Obszary leśne dominują na skraju Wysoczyzny Gdańskiej i w Górnym Sopocie
  z charakterystycznym pierwotnym starodrzewem.
• Za wałem wydm ciągnie się pas lasów i parków nadmorskich o długości 2,5 km.

Obszary chronionego krajobrazu

• Rezerwat przyrody „Zajęcze Wzgórze” w Górnym Sopocie, do którego należą zadrzewione wąwozy potoków pokryte okazami sosen, buków i dębów w wieku do 200 lat.
• Trójmiejski Park Krajobrazowy na terenie Sopotu znajduje się w części Wysoczyzny Gdańskiej pokrytej wielogatunkowymi lasami.
• Pomniki przyrody – 32 pomniki przyrody ożywionej i 1 głaz.
• Wąwóz Sweliny – to głęboki jar o wysokich do 30 m zboczach pokrytych starym drzewem bukowym, którego dnem płynie potok.
• Roślinność wału wydm nadmorskich.

Walory wynikające z nadmorskiego położenia

Nadmorskie położenie Sopotu i wynikające z tego walory przyczyniły się do rozwoju Sopotu jako i miejscowość wypoczynku o długich tradycjach. Na „nadmorskie” walory miasta składają się następujące elementy:

• Wody Zatoki Gdańskiej należą do wód o lekkim zasoleniu nieprzekraczającym
  8,8 g/l i czystości utrzymującej się w II klasie. W Sopocie wyodrębniono 5 kąpielisk (Kamienny Potok, Łazienki Północne, Łazienki Południowe, kąpielisko nr 4
  i w pobliżu Przystani Rybackiej). Osłonięcie od wiatrów Mierzeją Helską powoduje, że woda w kąpieliskach jest ciepła (w lipcu temperatura wody to 18⁰ C).
• Wał piaszczystych wydm ciągnie się wzdłuż wybrzeża zwężając się w kierunku południowym, częściowo zabudowany, w miejscach niezabudowanych pokryty niską roślinnością.
• Plaża podzielona jest molem na 2 części. W części północnej ma szerokość do 20 m,
  a południowej do 80 m. Przez plażę do wód zatoki uchodzą sopockie potoki. W części południowej u ujścia Potoku Karlikowskiego znajduje się przystań rybacka.

Wody lecznicze i walory uzdrowiskowe

• Wody lecznicze znajdujące się w Sopocie to wypływające samoczynnie ze Zdroju
  św. Wojciecha 4,4 % solanki bromkowe i jodkowe o temperaturze 18,5⁰ C. wody te są ogólnie dostępne w Grzybku Inhalacyjnym znajdującym się przed wejściem
  do Zakładu Balneologicznego oraz pijalni przy „Leśniku”. Wody solankowe
  są wykorzystywane do kąpieli leczniczych w basenie rehabilitacyjnym Wojewódzkiego Zespołu Reumatologicznego.
• Walory uzdrowiskowe. Sopot dzięki nadmorskiemu położeniu umożliwia wykorzystanie w kuracjach nie tylko balneoterapii, ale także talassoterapii, helioterapii, terapii ruchowej oraz hipoterapii. Dzięki temu możliwe jest połączenie kuracji z aktywnym wypoczynkiem i wykorzystaniem wszystkich walorów wynikających z nadmorskiego położenia.
• Baza uzdrowiskowa liczy łącznie ponad 460 łóżek rozmieszczonych w 2 obiektach (sanatoria „Leśnik” i MSWiA). W uzdrowisku Sopot znajduje się zakład balneologiczny oraz basen rehabilitacyjny z wodą leczniczą i dwie pijalnie wody („Grzybek” przy promenadzie nadmorskiej i źródło przy „Leśniku”).
• Specyficzny mikroklimat powstał w wyniku odsłonięcia Sopotu od zachodu przez Wysoczyznę Gdańską a od wchodu przez wody Zatoki Gdańskiej, dużego zalesienia
  i słabej bryzy morskiej. Powoduje on, że Sopot ma specyficzne właściwości umożliwiające leczenie klimatyczne.
• Stan środowiska naturalnego. Statut uzdrowiska (od 1999 roku) wymusza na władzach Sopotu wyjątkową dbałość o stan czystości wód przybrzeżnych, plaży
  i powietrza. Służyć temu ma systematyczna kontrola bakteriologiczna wody oraz powietrza (w stacji ciągłej kontroli stanu powietrza). Podejmowane są również działania w kierunku poprawienia czystości plaży. Wpływa to pozytywnie na stan środowiska i ocenę atrakcyjności Sopotu jako kąpieliska.

Walory krajoznawcze

Zabytki budownictwa

• Sopockie molo, najdłuższe drewniane molo w Europie o długości 645 m
  i jednocześnie największa atrakcja turystyczna Sopotu.
• Klasycystyczne pochodzące z 1-szej połowy XIX wieku dworki: Sierakowskich
  i Młynarza.
• „Grand Hotel”, monumentalny obiekt pochodzący z okresu międzywojennego.
• Rezydencje willowo – parkowe, wille oraz pensjonaty otoczone ogrodami z 2-giej połowy XIX wieku z charakterystycznymi drewnianymi werandami.
• Secesyjna zabudowa willi oraz Zakładu Balneologicznego z charakterystycznymi
  dla tego okresu witrażami.

Osobliwości przyrody.

• W parkach, lasach i ogrodach rośnie ponad 200 okazów drzew i krzewów
  o szczególniej wartości naukowej i dydaktycznej.
• Fragmenty tzw. przyrody pierwotnej, czyli wymienione już wyżej drzewostany na zboczach wąwozów Skarpy Sopockiej.
• Dąb Stanisława Leszczyńskiego na Skarpie Sopockiej liczący ponad 300 lat.
• Głazy narzutowe stanowiące tzw. osobliwości przyrody nieożywionej, pozostałość
  po skandynawskim lądolodzie, w tym jeden jako pomnik przyrody.

Inne zabytki krajoznawcze.

• Zespoły willowo – ogrodowe stanowiące otoczenie pensjonatów i kamienic.
• Innymi charakterystycznymi dla Sopotu zabytkami krajoznawczymi są opisane powyżej liczne potoki, powojenne pomniki architektoniczne oraz ulica Monte Cassino, popularny Monciak.

Walory kulturowe

Muzea, galerie i zabytki archeologiczne.

• W Sopocie znajdują się 2 muzea: Muzeum Sopotu i Muzeum Współczesnego Pomorskiego Rękodzieła Marynistycznego.
• Galerie sztuki prezentują sztukę współczesną, organizują cykliczne wystawy, prezentacje, wernisaże i spotkania z artystami.
• Szczątki pochodzącej z VIII wieku osady średniowiecznej, zwanej „Grodziskiem”
  to jedno z najstarszych miejsc w Trójmieście. Na terenie Grodziska przy pomocy archeologów odtworzono elementy dawnego życia.

Miejsca imprez kulturalnych i sportowych

• Amfiteatr „Opera Leśna” to miejsce organizacji koncertów Sopot Fesival. Przez fachowców oceniana jest jako jedno z najpiękniejszych i dobrych pod względem akustyki obiektów tego rodzaju.
• Hipodrom to miejsce organizacji zarówno wyścigów konnych jak też masowych imprez (koncert Tiny Turner, msza odprawiona przez papieża Jana Pawła II).
• Hala Stulecia, widowiskowo – sportowa hala na ponad 2 000 osób, gdzie zorganizowano galę bokserską.
• Jedyny w Trójmieście Aquapark.
• Stadion Lekkoatletyczny w Sopockim Klubie Lekkoatletycznym.
• Korty tenisowe na terenie Sopockiego Klubu Tenisowego, miejsce organizacji Prokom Polish Open.

Walory społeczne

Wyjątkowe walory społeczne Sopotu wynikają z cech zamieszkujących go mieszkańców, ich oceny miasta oraz nastawienia do turystów. Można wskazać następujące elementy charakterystyczne dla społeczności Miasta Sopot:

• Największy spośród polskich miast odsetek osób z średnim wykształceniem (ponad 20%).
• Wysoki stopień identyfikacji społeczności miasta z działaniami władz lokalnych oraz ich akceptacji i współdziałania, o czy świadczyć może fakt wybrania Sopotu liderem w Rankingu Miast w 2003 roku
• Badania wskazują, że mieszkańcy z reguły mają pozytywny stosunek do miasta
  (94% zadowolonych).[1]
• W Sopocie znaczny odsetek społeczeństwa utrzymuje się z turystyki.
• W Sopocie panuje wyjątkowy klimat sprzyjający inwestycjom i rozwojowi przedsiębiorczości, szczególnie w obszarze turystyki (taką postawę wyrażają zarówno władze, jak też mieszkańcy).

Walory specjalistyczne

Walory dla uprawiania sportów wodnych

• Przybrzeżne wody Zatoki Gdańskiej stwarzają warunki do uprawiania wszystkich sportów wodnych, amatorsko oraz wyczynowo. Sprzyja temu organizowanie zawodów windsurfingowych. Po wodach zatoki można żeglować jachtem, uprawiać windsurfing, kitesurfing. Sopocki Klub Żeglarski Hestia – Sopot oferuje naukę żeglarstwa oraz wypożyczenie sprzętu.

Walory wynikające z połączenia kilku funkcji turystycznych „kombinacje sopockie”

• Połączenie walorów wypoczynkowych wynikających z położenia nadmorskiego
  z walorami uzdrowiskowymi i specjalistycznymi umożliwiającymi uprawianie sportów wodnych, jak również innych rodzajów turystyki aktywnej daje w sumie unikalne walory dla turystów, którzy pragną poddać się kuracjom leczniczym, poprawić kondycję i jednocześnie odpocząć nad morzem.
• Połączenie walorów kulturowych i wypoczynkowych stwarza znakomite warunki dla rozwoju turystyki miejskiej i kulturowej oraz pozwala skorzystać z bogatej oferty wypoczynkowej.
• Walory specjalistyczne umożliwiające uprawianie wszystkich rodzajów sportów oraz bogactwo obiektów sportowych i rekreacyjnych powodują, że Sopot ma wysokie walory pozwalające na uprawianie turystyki aktywnej.

Walory dodatkowe

Walory narciarskie i łyżwiarskie

• Walory narciarskie związane są z ukształtowaniem terenu umożliwiającym zbudowanie wyciągu narciarskiego na Łysą Górę, leżącą na wysokości 110 m n.p.m. Południowy niezalesiony stok stwarza warunki do amatorskich zjazdów na sankach
  i nartach. Niedaleko Łysej Góry znajdowały się sopockie tory saneczkowe, obecnie zdewastowane i nie do użytku.
• Mroźne i śnieżne zimy stwarzają warunki do uprawiania na plaży sopockiej narciarstwa biegowego.
• Wody Zatoki Gdańskiej pomiędzy Sopotem a Półwyspem Helskim są pomiędzy styczniem a marcem przeważnie skute lodem. Mroźne zimy spowodowały, że na sopockim molo w sezonie zimowym możliwe jest stworzenie sezonowego lodowiska. Dzięki temu molo jako atrakcja turystyczna zyskało nowy wymiar.

oprac. Agnieszka Butkiewicz, Leszek Nowak, (Audyt turystyczny dla miasta Sopotu)

źródło: http://www.sopot.pl/intgmservlets/WWW.PortalSop?EL_ID=1285